Αντλίες Θερμότητας

Αντλίες θερμότητας ονομάζουμε τις συσκευές που έχουν την ικανότητα να «αντλούν» υπάρχουσα ενέργεια από έναν χώρο και να την μεταφέρουν σε έναν άλλον.

Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές συσκευές παραγωγής ενέργειας (ηλεκτρικές συσκευές θέρμανσης, λέβητες πετρελαίου και φυσικού αερίου, ξυλολέβητες κ.λ.π.) όπου πληρώνουμε παραγωγή ενέργειας (η ενέργεια στις παραπάνω συσκευές παράγεται είτε από μετατροπή της ηλεκτρικής ενέργειας σε θερμική είτε από την χημική ενέργεια των ορυκτών καυσίμων), στις αντλίες θερμότητας συλλέγουμε και εκμεταλλευόμαστε ενέργεια που ήδη υπάρχει στο περιβάλλον, την μεταφέρουμε στον χώρο μας, και πληρώνουμε κόστος μεταφοράς (που είναι πολύ χαμηλότερο) και όχι παραγωγής. Αν και δεν είναι εύκολα κατανοητό πως είναι δυνατόν να συλλέξουμε την ενέργεια από το κρύο περιβάλλον και να την μεταφέρουμε στο χώρο μας, εντούτοις οι αντλίες θερμότητας κάνουν ακριβώς αυτή τη διαδικασία, συλλέγουν τη (δυσεύρετη) ενέργεια που υπάρχει στο ψυχρό περιβάλλον, και τη μεταφέρουν στο σπίτι μας.

Το αντίθετο συμβαίνει κατά την θερινή λειτουργία (όταν δηλαδή θέλουμε να ψύξουμε τον χώρο μας), σε αυτή την περίπτωση οι αντλίες θερμότητας μεταφέρουν την θερμική ενέργεια που υπάρχει συσσωρευμένη στο χώρο μας και την απορρίπτουν στο περιβάλλον με αποτέλεσμα να δροσίζουν το εσωτερικό του χώρου μας.

Οι αντλίες θερμότητας χωρίζονται στις παρακάτω κατηγορίες:

Οι αντλίες αέρα – αέρα έχουν και ως πηγή “αντλησης” ενέργειας αλλά και ως μέσο απόδοσης της ενέργειας τον αέρα. Στην πρώτη περίπτωση τον εξωτερικό αέρα (ως πηγή “αντλησης” ενέργειας) και στην δεύτερη τον εσωτερικό ή και ένα μέρος εξωτερικού για ταυτόχρονο εξαερισμό του χώρου. Αντλίες θερμότητας αέρα – αέρα είναι τα γνωστά σε όλους κλιματιστικά.

Οι αντλίες αέρος – νερού εκμεταλλεύονται για την “άντληση” ενέργειας τον περιβάλλοντα αέρα. Το θερμικό μέσο απόδοση ενέργειας αυτου του τύπου αντλίας είναι συνήθως το νερο που μπορεί κυκλοφορεί στο δίκτυο θέρμανσης (ενδοδαπέδια, σώματα ακτινοβολίας (panel, φέτες, κ.α.), fancoils) ή σε κάποιο εναλλάκτη απο θερμοδοχείο με ενσωματωμένη αντλία θερμότητας (ζεστου νερού χρήσης) . Είναι ιδανικές για κάθε είδους κατοικία και λειτουργούν τόσο σε υψηλές εξωτερικές θερμοκρασίες όσο και σε θερμοκρασίες μέχρι -20οC.

Πρόκειται για αντλίες οι οποίες αντλούν την ενέργεια από νερό (είτε μέσω γεώτρησης, είτε από την θάλασσα, λίμνη ή ποτάμι) και την αποδίδουν σε νερό που όπως και προηγουμένως μας θερμαίνει μέσω θερμαντικών σωμάτων ή ενδοδαπέδιας θέρμανσης. Οι αντλίες αυτές ονομάζονται και γεωθερμικές, αν και ο όρος γεωθερμία παραπέμπει σε άλλου είδους ενεργειακές εφαρμογές όπου εκμεταλλευόμαστε την υπάρχουσα ενέργεια θερμών υπόγειων υδάτων.

Οι πιο διαδεδομένες κατηγορίες αντλιών θερμότητας είναι οι Αέρα-Αέρα (μηχανισμοί όπως τα γνωστά σε όλους air-condition) και οι Αέρα-Νερού που χρησιμοποιούνται πιο συχνά σε οικιακούς χώρους, καθώς μπορούν να συνδυαστούν με τα συμβατικά συστήματα θέρμανσης. Το μέσο που χρησιμοποιείται για την απόδοση της θερμότητας στο κτίριο, μπορεί να είναι ο αέρας (με ή χωρίς κύκλωμα αεραγωγών), ή το νερό σε κυκλώματα ενδοδαπέδιας θέρμανσης, fan coil, καλοριφέρ, boiler, κ.ά. 

Επίσης, η κατηγοριοποίηση των αντλιών θερμότητας γίνεται και σε σχέση με τη θέση εγκατάστασης των διάφορων μηχανισμών τους. Ως εκ τούτου, έχουμε:

  • τις ενιαίες ή μονομπλόκ (όπου όλοι οι μηχανισμοί βρίσκονται σε ένα κοινό κέλυφος-μονάδα, η οποία τοποθετείται στον εξωτερικό χώρο της κατοικίας)
  • και τις διαιρούμενες (split units), όπου ο ατμοποιητής (ή ο συμπυκνωτής) είναι ανεξάρτητος του υπόλοιπου συστήματος και τοποθετείται στον εσωτερικό χώρο της κατοικίας.

Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι, οι αντλίες θερμότητας Αέρα-Νερού μας δίνουν τη δυνατότητα συνδυασμού με το σύστημα θέρμανσης που ενδεχομένως να υπάρχει ήδη, σε μία κατοικία.

Αντλίες θερμότητας Υψηλών και Χαμηλών θερμοκρασιών

Στην αγορά έχει επικρατήσει ο εμπορικός διαχωρισμός των αντλιών θερμότητας σε Υψηλών και Χαμηλών Θερμοκρασιών, με βάση την θερμοκρασία νερού. Έτσι, οι Υψηλών Θερμοκρασιών λειτουργούν στους 70-80οC, ενώ οι Χαμηλών Θερμοκρασιών στους 50-65οC. Το γεγονός ότι συνήθως χρησιμοποιούνται αντλίες θερμότητας υψηλών θερμοκρασιών, δε σημαίνει ότι αυτός ο τύπος ταιριάζει στις ανάγκες και τις προϋποθέσεις της κάθε κατοικίας. Γι’αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό να απευθυνόμαστε σε εξειδικευμένο και αξιόπιστο μηχανικο, οι οποίος θα θα λάβει υπόψη του όλους τους παράγοντες, θα εκτιμήσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε κατοικίας και θα προβεί στην επιλογή της κατάλληλης αντλίας θερμότητας.